The changes in the forms of marital and family life in the Łódź Voivodeship
Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica (2017)
- Volume: 10, page 33-51
- ISSN: 2084-5456
Access Full Article
topAbstract
topHow to cite
topAnna Janiszewska. "Przemiany form życia małżeńsko-rodzinnego w województwie łódzkim." Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica 10 (2017): 33-51. <http://eudml.org/doc/296731>.
@article{AnnaJaniszewska2017,
abstract = {Rodzina postrzegana jest w wielu społeczeństwach jako wartość zajmująca wysokie miejsce w hierarchii, zdecydowanie wyprzedzając inne wartości, takie jak kariera zawodowa, samorealizacja czy życie towarzyskie. W Polsce pozycja rodziny była zawsze bardzo wysoka, wyższa nawet niż w innych krajach Europy Wschodniej. Zmiana ustrojowa zapoczątkowana w 1989 r. niewiele w tej materii zmieniła. Jednocześnie zmienia się koncepcja rodziny: z jednej strony umacnia się dążenie do rodziny pełnej, złożonej z pary rodziców i dzieci, z drugiej zaś – rośnie liczba osób dostrzegających konieczność zmodyfikowania form życia rodzinnego, podkreślająca prawo osób żyjących w rodzinie do samorealizacji. Oznacza to spadek akceptacji jej tradycyjnych form. W artykule zaprezentowano przemiany form życia małżeńsko-rodzinnego w województwie łódzkim wykorzystując dostępne dane statystyczne pochodzące z dwóch ostatnich spisów powszechnych (2002 i 2011). Celem opracowania jest pokazanie przestrzennego zróżnicowania (według powiatów) przemian demograficznych dotyczących obszaru przemian rodziny (jej formy i składu). Z przeprowadzonej analizy danych statystycznych wynika, że przemiany zjawisk matrymonialno-prokreacyjnych w województwie łódzkim są wyraźnie zróżnicowane w podziale miasto/wieś. Należy podkreślić, że dynamika przemian była większa w powiatach bardziej „wiejskich” niż „miejskich”.},
author = {Anna Janiszewska},
journal = {Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica},
keywords = {formy życia małżeńsko-rodzinnego; województwo łódzkie; zjawiska matrymonialne; zjawiska prokreacyjne},
language = {pol},
pages = {33-51},
title = {Przemiany form życia małżeńsko-rodzinnego w województwie łódzkim},
url = {http://eudml.org/doc/296731},
volume = {10},
year = {2017},
}
TY - JOUR
AU - Anna Janiszewska
TI - Przemiany form życia małżeńsko-rodzinnego w województwie łódzkim
JO - Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia Geographica
PY - 2017
VL - 10
SP - 33
EP - 51
AB - Rodzina postrzegana jest w wielu społeczeństwach jako wartość zajmująca wysokie miejsce w hierarchii, zdecydowanie wyprzedzając inne wartości, takie jak kariera zawodowa, samorealizacja czy życie towarzyskie. W Polsce pozycja rodziny była zawsze bardzo wysoka, wyższa nawet niż w innych krajach Europy Wschodniej. Zmiana ustrojowa zapoczątkowana w 1989 r. niewiele w tej materii zmieniła. Jednocześnie zmienia się koncepcja rodziny: z jednej strony umacnia się dążenie do rodziny pełnej, złożonej z pary rodziców i dzieci, z drugiej zaś – rośnie liczba osób dostrzegających konieczność zmodyfikowania form życia rodzinnego, podkreślająca prawo osób żyjących w rodzinie do samorealizacji. Oznacza to spadek akceptacji jej tradycyjnych form. W artykule zaprezentowano przemiany form życia małżeńsko-rodzinnego w województwie łódzkim wykorzystując dostępne dane statystyczne pochodzące z dwóch ostatnich spisów powszechnych (2002 i 2011). Celem opracowania jest pokazanie przestrzennego zróżnicowania (według powiatów) przemian demograficznych dotyczących obszaru przemian rodziny (jej formy i składu). Z przeprowadzonej analizy danych statystycznych wynika, że przemiany zjawisk matrymonialno-prokreacyjnych w województwie łódzkim są wyraźnie zróżnicowane w podziale miasto/wieś. Należy podkreślić, że dynamika przemian była większa w powiatach bardziej „wiejskich” niż „miejskich”.
LA - pol
KW - formy życia małżeńsko-rodzinnego; województwo łódzkie; zjawiska matrymonialne; zjawiska prokreacyjne
UR - http://eudml.org/doc/296731
ER -
References
top- Goldstein, J.R., Sobotka, T., Jasilioniene, A. (2009). The End of “Lowest-Low” Fertility? Population and Development Review, 35, 663–699.
- Janiszewska, A. (2013). Zachowania matrymonialne i prokreacyjne w Polsce – ujęcie geograficzne, Łódź: Wyd. UŁ.
- Kaa van de, D.J. (1994). The second demographic transition revisited: Theories and expectations. In: G. Beets i in. (eds.), Population and family in the Low Countries 1993: Late fertility and other current issues. NIDI/CBGS Publication, 30, Pennsylvania/Amsterdam: Swets and Zeitlinger, Berwyn, 81–126.
- Kaa van de, D.J. (1997). Options and sequences: Europe’s demographic patterns. Journal of the Australian Population Association, 14(1), 1–29.
- Kaa van de, D.J. (1999). Europe and its population: the long view. In: D.J. van de Kaa, H. Leridon, G. Gesano, M. Okólski (eds.), European Populations: Unity in Diversity, Dordrecht etc., Kluwer Academic Publishers, 1–49.
- Kaa van de, D.J. (2001a). Demographic Transition, Second. International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, 5, 3486–3488.
- Kaa van de, D.J. (2001b). Postmodern fertility preferences: from changing value orientation to new behavior. In: R.A. Bulatao, J.B. Casterline (eds.), Global Fertility Transition, Supplement to PDR, 27. New York: Population Council, 290–331.
- Kaa van de, D.J. (2001c). Second Demographic Transition: concepts, dimensions, new evidence, Pozyskano z: www.google.pl/#q=Van+de +Kaa%C+D.+J.%2C2001%2C+Second+Demographic+Transition%3Aconcepts%2C+dimensions%2C+new+evidence%2C.
- Kaa van de, D.J. (2008). Demographic Transitions, NIDI Working Paper No 1. The Hague: NIDI.
- Klima, E. (2015). Atlas Katolickiej Łodzi. Łódź: Wyd. PŁ, wersja elektroniczna.
- Kotowska, I. (1999). Przemiany demograficzne w Polsce w latach 90. w świetle koncepcji drugiego przejścia demograficznego. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie.
- Kwak, A. (1995). Niezamężna kohabitacja jako zjawisko społeczne. Studia Socjologiczne, 3–4, 141–156.
- Kwak, A. (2002). Uniwersalność instytucji rodziny i kierunki jej przemian. Roczniki Socjologii Rodziny, XIV, 11–23.
- Kwak, A. (2005). Rodzina w dobie przemian. Małżeństwo i kohabitacja. Warszawa: Wyd. Akademickie „Żak”.
- Lesthaeghe, R. (1995). The second demographic transition in Western countries: An interpretation. In: K.O. Mason, A.-M. Jensen (eds.), Gender and family change in industrialized countries, Oxford: Clarendon Press.
- Lesthaeghe, R., Surkyn, J. (2002). New forms of household formation in Central and Eastern Europe: are they related to the newly emerging value orientations? Economic Survey of Europe, 1, 197–216.
- Matysiak, A. (2009). Is Poland really ‘immune’ to the spread of cohabitation?, Demographic Research, 21(8), 215–234.
- Matysiak A., Mynarska M. (2014). Urodzenia w kohabitacji: wybór czy konieczność? W: A. Matysiak (red.), Nowe wzorce formowania i rozwoju rodziny w Polsce. Przyczyny oraz wpływ na zadowolenie z życia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 104–129.
- Mynarska, M., Matysiak, A. (2010). Diffusion of cohabitation in Poland. Studia Demograficzne, 1–2/157–158, 11–25.
- Okólski, M. (2005). Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
- Perelli-Harris, B., Sigle-Rushton, W., Kreyenfeld, M. R., Lappegård, T., Keizer, R., Berghammer, C. (2010), The educational gradient of childbearing within cohabitation in, Europe Population and Development Review, 36:4, 775–801, DOI:10.1111/j.1728-4457.2010.00357.x
- Rubin, R.H. (2001). Alternative lifestyles revisited, or whatever happened to swingers, group marriages, and communes? Journal of Family Issues, 22, 711–726.
- Runge, J. (2007). Metody badań w geografii społeczno-ekonomicznej – elementy metodologii, wybrane narzędzia badawcze. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
- Sobotka, T. (2011). Fertility in Central and Eastern Europe after 1989: Collapse and gradual recovery. Historical Social Research, 36(2), 246–296.
- Szlendak, T. (2012). Socjologia rodziny. Ewolucja, historia, zróżnicowanie. Warszawa: PWN.
- Szukalski, P. (2001). Związki kohabitacyjne w krajach rozwiniętych. Wiadomości Statystyczne, 1, 64–73.
- Szukalski, P. (2004). Kohabitacja w Polsce. W: W. Warzywoda-Kruszyńska, P. Szukalski (red.), Rodzina w zmieniającym się społeczeństwie polskim. Łódź: Wyd. UŁ.
- Szukalski, P. (2015). Przemiany zachowań rozrodczych w województwie łódzkim. W: P. Szukalski (red.), Procesy demograficzne w województwie łódzkim w XXI wieku. Łódź: Wyd. UŁ.
- Waite, L.J. (2000). The family as a social organization: Key ideas for the twentyfirst century. Contemporary Sociology, 29, s. 463–469.
NotesEmbed ?
topTo embed these notes on your page include the following JavaScript code on your page where you want the notes to appear.